مثنوی فدک

طاهره کاظمی

«مثنوی فدک» ترجمه آزاد خطبۀ فدک است که به قلم سید محمد مقدس‌نیان به رشته نظم درآمده است. وی در این کتاب ابتدا پیشینۀ تاریخی فدک و اوضاع و شرایط تاریخی و سیاسی روزگار پس از رحلت پیامبر (ص) را مطرح کرده که سبب شد حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها به مسجد روند و این خطبۀ وزین را ایراد کنند.

سپس متن خطبه را به 16 بخش دسته‌بندی کرده که چهارده بخش آن، سخنان حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها در 782 بیت و دو بخش دیگر، پاسخ خلیفه به سخنان آن حضرت است که البته این دو بخش به‌صورت نثر ارائه شده است. در ادامه قسمت‌هایی از بخش سوم این خطبه را که درخصوص قرآن‌شناسی است، با یکدیگر می‌خوانیم:

هست قرآن کریم از سوی دادار حکیم       

حاکمی بر حق که گشته بر شما مردم زعیم

عهد و پیمانی‌ست محکم کو فرستاده ز پیش

تا کند هموار، راه اعتلای خلق خویش

هست قرآن جانشین حضرت حق بر شما  

یادگار ماندگار خالق ارض و سما

اینکه با ما هست در اوج و فرود روزگار       

ناطق صادق، کتاب حضرت پروردگار

خود درخشان‌پرتوی از وجه زیبای خداست   

روشنی‌بخش طریق طور سینای خداست

عامل بینایی چشم و دل و جان شماست       

هم بصیرت هم بصر افزاید او بی کم و کاست

هرچه پنهان است از اسرار قرآن در نظر       

نزد اهل معرفت باشد هویدا سربه‌سر

ظاهر قرآن که تابان و درخشان و جلی‌ست   

خیره سازد چشم دل‌هایی که خالق را ولی است

اینکه گویم چشم سر گر با ولایت آشناست

از فروغ روی قرآن، خیره اما روشناست

چون دل بی دین و ایمان، کور و نابینا بود

شخص بی ایمان، فقط چشم سرش بینا بود

چشم سر، بینایی‌اش هرگز نباشد افتخار   

چون‌که این نعمت خدا داده به انسان و حمار

چشم سر بینایی‌اش لطف فراگیر خداست   

بهره‌مند از آن بشر، همراه مرغان هواست

دیدۀ سر را خدا بینا نموده از نخست       

روشنی دیدۀ دل کس به آسانی نجست

دل اگر بینا شود، بینای یزدان می‌شود       

آنچه را نادیده سر، دل ناظر آن می‌شود

دل اگر بینا شود، بیند امام عصر را       

هم بهشت و دوزخ و هم حوریان قصر را